Gerry Briers startte in 2016 dakdichtingsbedrijf V&B Dakwerken BV op met vier arbeiders en twee bedienden. De zaken gingen goed en de ploeg breidde uit. Samen met zijn ondertussen 16 medewerkers levert Gerry jaarlijks verschillende dakdichtingsprojecten af, voornamelijk in de utiliteitsbouw. Sinds een tweetal jaar werkt hij in samenwerking met enkele partners mee aan de uitwerking van duurzamere oplossingen voor dakdichtingsprojecten, waarin hergebruik van isolatieplaten en/of dakdichtingsmaterialen centraal staan. Inspirerend! We laten de laureaat van de Award voor Duurzame ondernemer op de Gouden Baksteen 2024, in 2020 ook al genomineerd in de categorie Initiator, dan ook graag aan het woord.

Een nieuw gebouw is de grondstof voor de toekomst.

Gerry steekt meteen van wal over het renovatieproject van de Vrije Basisschool De Bron in Wellen met circulair materiaalgebruik: "Ik zit in het schoolbestuur en kon zo iedereen overtuigen van een alternatieve dakopbouw. Het hoofddak van de nieuwbouw bood een uitstekende kans om het circulair verhaal naar een hoger niveau te tillen. Daarom stelde ik voor om met elders gerecupereerde isolatieplaten te werken voor een gedeelte van het dak. Via CPE, leverancier van onze dakmaterialen, dat ook voluit meedenkt in het circulair verhaal, werd een partij bestaande PIR-isolatiepanelen uit een afbraakproject in Antwerpen aangeleverd. De panelen werden eerst door Buildwise aan een aantal testen onderworpen. Ze bleken nog over een lambda-waarde van 0,026 te beschikken. Ik heb ze in de onderste isolatielaag op het dak toegepast. We plaatsten aanvullend nieuwe platen in de bovenste laag. Daarboven brachten we een losliggende EPDM-dakdichting met ballastkiezel aan. Omdat alles los werd geplaatst kan het materiaal later eenvoudig terug verwijderd en elders opnieuw gebruikt worden."

Losmaakbare kimfixatie en dakranden

Gerry werd in 2023 gecontacteerd om een dakrenovatie­ project uit te voeren bij Solithor in Sint-Truiden. Het dak was ruim 1.000 m2 groot en de bestaande dakvloer bestond uit zowel steeldeck als beton. Het bestaande gebouw was 60 jaar oud en het wordt mogelijks binnen 20 jaar afge­ broken. Daarom werd er gezocht naar een methode om materialen toe te passen die bij einde leven van het gebouw eenvoudig demonteerbaar en voor hergebruik geschikt blijven. Samen met de opdrachtgever en CPE werd er een circulaire dakopbouw uitgewerkt en uitgevoerd. Die bestaat uit nieuwe isolatieplaten die mechanisch bevestigd werden op de bestaande dakvloeren en een EPDM-waterdichtingsmembraan dat met een gepatenteerde losmaakbare kimfixatie en dak­ rand van Bosscover werd vastgemaakt. Alle gebruikte materialen kunnen, als het gebouw ooit wordt afgebroken, eenvoudig terug losge- maakt en elders opnieuw geplaatst worden. Op die manier hoeft men op dat moment geen startkosten te betalen en ook geen nieuw materiaal meer aan te kopen, waardoor de investering in de toekomst lichter wordt.

Vlotte demonteerbaarheid

Bij de bouw van een jeugdlokaal voor de Chiro in Heultje werd gewerkt met een mechanisch bevestigde afschotiso­ latie in EPS op de betonnen dakvloer, afgewerkt met een zelfklevende en eenvoudig te verwijderen bitumen dakdich­ ting. Die dakdichtingsbaan heeft kleine, vooraf aangebrach­ te kleefstripjes, verspreid over de dakbaan, en wordt zo op de isolatie verkleefd. Het gebruikte kleefmiddel maakt het echter mogelijk om de dakdichtingsbanen bij bijvoorbeeld afbraak of renovatie eenvoudig en zonder beschadiging terug los te trekken van de isolatie. Ze kunnen daarna voor 100% gerecycleerd worden tot nieuwe dakbanen.

Beperkte kostprijs

Vooreen dakrenovatie in eenprivaatproject stelde Gerry dan weer voor om de bestaande EPDM-dakdichting, die nog goed was, maximaal te behoudenen bijkomende isolatie op het dak te plaatsen. Het dak werd in twee delen aangepakt. Eerst werd alle bestaande kiezelballast naar de andere helft vanhet dak geschept. Daarna werd het EPDM losgesnedenen ook opgerold naar die anderehelft. Na het plaatsen van 10cm bijkomende isolatie boven opde bestaande isolatie, werd het EPDM teruggerold. Doordat hetmembraan hoger kwam teliggen op de nieuwe isolatie, was er voldoende overschot om weer mooi aan te sluitenbij de dakranden. Aansluitend werd de andere helft op dezelfde wijzeaangepakt. Het bestaande materiaal werd maximaal behouden waardoor dekostprijs van de werken voor de bouwheer beperkt bleef.

Uitdaging

"Hoelang blijven bouwmaterialen nog betaalbaar? We moeten er anders mee omgaan."

Gerry: "Een volledig duurzame dakopbouw voor platte daken blijft een uitdaging, omdat verkleving hier en daar bijna onver­ mijdelijk is, maar we zijn op goede weg. Zo gebruiken we vaker isolatieplaten in afschot die we mechanisch bevestigen om afschotchapes te vermijden. Om de isolatieplaten met oplopen­ de dikte omwille van het afschot te Solithor in Sint-Truiden: demonteerbare kimfixatie bevestigen, gebruiken we speciale tule-pluggen en schroeven. Hierdoor kunnen we met één type plug en schroef het volledige dak plaatsen, ondanks de soms grote verschillen in isolatiedikte. Dat maakt deze uitvoering een pak eenvoudiger en efficiënter. De schroeven kunnen later eenvoudig weer losgeschroefd worden. Er zitten dan wel gaatjes in de isolatieplaat maar die kunnen bij herbevestiging opnieuw gebruikt worden om de plaat weer vast te schroeven volgens het vereiste aantal bevestigingspunten. We gebruiken meer en meer losliggende EPDM- ofbitumendakdichtingen die door ballast met kiezel, mechanische bevestigers of met een deelse verkleving geplaatst worden. Daarnaast bekijken we ook altijd of het mogelijk is om de ter plaatse bestaande materialen te behouden en te hergebruiken."

Knelpunten bij hergebruik

"Er zijn best nog wat knelpunten bij het circulair uitwerken van dakprojecten. Het belangrijkste is de certificering van de bestaande materialen die men wil hergebruiken zodat je aan de bouwheer kan verzekeren dat bijvoorbeeld het gerecupereerde isolatiemateriaal nog steeds over voldoende isolatiewaarde beschikt. Hergebruik op grote schaal wordt immers pas mogelijk indien er voldoende vertrouwen is in de gerecupereerde materialen. Een duidelijke en eenvoudige beoordelingsmethode zal helpen om zowel klanten als mezelf de nodige garanties te geven."

"Materialen voor hergebruik vinden is nog een uitdaging. We kijken nu binnen onze eigen projecten maar ook binnen ons netwerk omdat er nog niet echt een markt voor is. Dakisolatie is dan wel weer een materiaal met weinig of geen esthetische waarde. Eventuele kleurverschillen of verschillen in afme­ tingen tussen panelen onderling kunnen het uitzicht van het bouwwerk niet echt verstoren. Hierdoor kan een klant wel iets sneller overtuigd worden om gerecupereerde isolatiepanelen te hergebruiken."

Samenwerking bouwpartners

"Ik zie ook een rol voor de overheid in dit verhaal. Door in eigen projecten circulair gebruik van materialen voor te schrijven, kan de overheid een voorbeeld geven aan alle bouwheren. Het is immers nodig dat het vertrouwen in circulair bouwen groeit. Nu aarzelen mensen nog als je voorstelt om gerecupereerde of gerecycleerde materialen en circulaire bouwmethodes toe te passen. Meer samenwer­ king van de verschillende bouwpartners, van ontwerp tot uitvoering, zal zeker ook helpen om de mogelijkheden voor hergebruik vroeger te detecteren."

Afval beperken via BIM

Gerry probeert het afval van zijn werken zoveel mogelijk te minimaliseren."De overschotten en snijresten van werven worden waar mogelijk teruggebracht naar de fabrikanten die ze als grondstof voor nieuwe isolatieplaten of dakbanen gebruiken."

Een van de opdrachtgevers waarvoor Gerry regelmatig werkt, maakt de uitvoeringsplannen ook al volledig op in BIM en doorloopt dat SIM-model vervolgens samen met de onderaannemers."Dit laat mij toe om in de offertefase heel correct de hoeveelheden van de benodigde materialen te bepalen op basis van de gedetailleerde meetstaat en de info. Ik kan op die manier het hele dak virtueel bekijken en alle knelpunten en overgangen goed bestuderen. Hierdoor kan ik niet alleen vrijwel exacte offertes maken, maar ook de hoeveelheid afval of snijresten tot een absoluut mini­ mum beperken."

Gerry ziet ook nog andere mogelijkheden om afval te beperken: "Door in de toekomst de vele losliggende dak­ bedekkingen die nu al geplaatst zijn niet weg te gooien maar te hergebruiken als een gebouw wordt afgebroken of gerenoveerd, kunnen we zeker heel wat materiaal en ook kosten besparen."

Verdergaan op de ingeslagen weg

Elke ondernemer probeert zo duurzaam mogelijk te werken, zo ook Gerry, al geeft hij aan dat hij zeker nog verder wil gaan om bouwheren te overtuigen van de mogelijkheden om bestaande materialen te hergebruiken: "Toen de kostprijs van materialen de hoogte inschoot, realiseerde ik me dat we anders moeten omgaan met wat al beschikbaar is. In die periode werd het zaadje geplant voor mijn huidige aanpak waarbij ik probeer om nog meer demonteerbaar en met gerecupereerde materialen te werken. Dat vraagt extra inspanningen en vaak ook overtuigingskracht. En er zijn natuurlijk nog wat knelpunten, maar ik wil verder op de in­ geslagen weg. Ik probeer via mijn projecten en via deelname aan onderzoeksprojecten mijn steentje bij te dragen aan de omslag naar meer duurzame bouwmethodes."